رسانههای غور؛ چالشهای امنیتی و حضور کمرنگ زنان
خانودۀ رسانه در غور سال جاری میلادی را با کشته شدن یک از اعضای خود آغاز کرد . در نخستین روز سال ۲۰۲۱ میلادی بسم الله عادل ایماق روزنامهنگار غوری با شلیک گلوله افراد ناشناس به قتل رسید.
تقابل کرملین و ٖالکسی ناوالنی
شهرهای روسیه شاهد اشتراک گستردۀ مردم در تظاهرات ضد حکومتی است.
چرا رادیو نوروز مهم است؟
در نیمهی شهریور/سنبله ۱۳۹۹ خبری خوش از هراتِ جان به گوش رسید. این بانگ رادیو نوروز بود که از این شهر باستانی برخاسته بود. هرات که همواره کانون فرهنگ و ادب در جهان پارسی بوده، این بار نیز پیشگام پیوندی تازه میان مردمان حوزه تمدنی نوروز شده است.
جشن «پیر شالیار اورمان» در کردستان
کردستان ایران، تاریخی پربار و غنی دارد و در هر گوشۀ آن نشانی از قدمت و غنای فرهنگی مردم به چشم میخورد؛
نشر نخستین کتاب در مورد جشن سده در تاجیکستان
در فرهنگ مردم آریایی چهار جشن مهم دیده میشود که هر کدام از آن با یکی از عناصر چهارگانه ( آب، آتش، باد و خاک ) ارتباط دارند. متاسفانه برخی از این جشنها در طول تاریخ به بوتۀ فراموشی سپرده شده اند. اما برخی از آنها از قدیم تا کنون میان مردم رایج بوده است. […]
بی خانمان شدن نزدیک به ۲۰ هزار خانودۀ کندزی در سال جاری
کندز، در شمال افغانستان در چند سال اخیر همواره میدان نبرد میان نیروهای دولتی و گروهای مخالف دولت بوده است. نبردهایی که چندین بار به سقوط این ولایت به دست طالبان انجامیده است و هنوز هم امنیت در این ولایت نگران کننده خوانده میشود. به گفتۀ فعالان مدنی در کندز، هر روز وضعیت امنیتی در این ولایت وخیمتر، حلقۀ آزادی، زندهگی، گشت و گذارها برای مردم این ولایت تنگتر میشود و البته این وضعیت با آمدن فصل گرما و شروع دوبارۀ درگیریها دشوارتر خواهد شد. عنایت الله خلیق رییس شبکۀ نهادهای مدنی در کندز می گوید:«هم در مرکز این ولایت و هم در ولسوالیها، مخالفان دولت و گروه طالبان بیشترین ساحات این ولایت را در کنترل خود دارند.» به گفتۀ آقای خلیق، حتا مرکز این ولایت نیز در امنیت نبوده و هر از گاهی درگیری در اطراف شهر کندز نیز صورت میگیرد که آرامش را از باشندهگان این شهر سلب کرده است. به گفتۀ این فعال مدنی، ساحات مهم سه ولسوالی این ولایت در کنترل طالبان است و در دیگر ولسوالیهای این ولایت به جز از مراکز این ولسوالیها، ساحات دیگر نیز در کنترل مخالفین مسلح قرار دارد. به گفتۀ آقای خلیق بارها مردم کندز این موضوع را با مقامهای دولتی شریک کرده اند، اما کمتر به این موضوع پرداخته شده است. حبیبه گلستانی، رییس انجمن اجتماعی زنان کندز و فعال مدنی در این ولایت میگوید که وضعیت امنیتی در ولایت کندز به مراتب شکنندهتر از سالهای قبل از سقوط این ولایت به دست طالبان است. به گفتۀ او حتا در ساحاتی که قبل از سال ۲۰۱۵ میلادی فعالان مدنی سفر میکردند، امروز نمیتوانند در آنجا حضور یابند. اما انعامالدین رحمانی سخنگوی فرماندهی پولیس کندز با رد ناامنیها در این ولایت میگوید که وضعیت امنیتی در این ولایت بهبود یافته است. به گفتۀ او به جز از یک ولسوالی، تمام ولسوالیهای این ولایت در کنترل دولت است:« به جز از ولسوالی طلبات که جدیدا در این ولایت تشکیل شده و قرار گاه نیروهای دولتی در آنجا افراز نشده و دولت بر آن تسلطی ندارد و کارکنان آن در ولسوالی امام صاحب این ولایت قرار دارند، دیگر ساحات این ولایت به دست نیروهای دولتی اند.» به گفتۀ فعالان حقوق زن در کندز، این جنگها و نا آرامیها سبب شده اند که زنان در فعالیتهای اجتماعی سهم کمتر بگیرند. مرضیه رستمی رییس شبکۀ زنان افغان در کندز میگوید:« ما هر روز شاهد حملات مخالفین بالای شهر کندز هستیم و این شهر در محاصره قرار دارد، جغرافیای تحت حاکمیت دولت هر روز محدود شده و خانمها کمتر علاقه دارند به بیرون کار کنند و اکر کار هم میکنند کمتر حس مصوونیت میکنند.» همچنین حبیبه گلستانی میگوید، علاوه بر ناامنیها کم توجهی مقامات محلی سبب شده است تا به زنان تحصیل کرده در ادارات دولتی سهم کمتر داه شود، خانم گلستانی می گوید:« حتا شاهد۲۰ فیصد حضور زنان در ادارات حکومتی و غیر حکومتی نیستیم، جنگ، ناامنی، مردسالاری، زورمند سالاری و موقف گیریهای جنگی سبب شده اند که حضور زنان به صورت سمبولیک به مردم رونما گردد و زنان در سطح ادارات کلیدی این ولایت حضور ندارد.» اما عصمت الله مرادی سخنگوی والی کندز در صحبت با رادیو نوروز میگوید که زنان در این ولایت بیشتر از دیگر ولایات کشور در ادارات دولتی حضور دارد. آقای مرادی می گوید:« کندز یگانه ولایتی است که در مورد خانمها توجۀ زیاد از سوی ادارۀ محلی صورت میگیرد به گونۀ مثال چند روزقبل معاون مالی و اداری مقام ولایت یک خانم مقرر شده است و بیشتر از ۲۷۰ خانم از معاونیت گرفته تا کارمند پایین رتبه در این ولایت مصروف کار اند.» اما شماری از فعالان مدنی و زنان در کندز کارهای انجام شده در این ولایت را در بخشهای مختلف ناکافی میدانند و خواستار توجه جدی در این زمینه اند. علاوه بر حضور کم زنان در ادارات دولتی در کندز، جنگها و ناآرامیها در سال جاری نزدیک به ۲۰ هزار خانوده در این ولایت را مجبور به ترک خانههای شان کرده است که در مرکز این ولایت در شرایط بد به سر میبرند. […]
آداب و رسوم در رباعیات عامیانۀ تاجیکان
آداب و رسوم به مانند اعتقادات، باورها، اخلاقیات، قوانین، عرف و عادت، در آثار هنری هر جامعه به خصوص شعر و ادبیات، موسیقی و رقص انعکاس یافته است. ادبیات عامه که بخش اعظمی از فرهنگ هر جامعه است از این امر مستثنی نیست.
کردی، زبان زنده و کهن
زبان کردی یکی از زبانهای زندهی دنیاست که از بین 80 زبان دنیا در جایگاه سی و یکم قرار گرفته است. بر اساس سرشماری سال 90 بیش از 10 درصد از جمعیت ایران را کردزبانان تشکیل میدهند.
کتاب « تاریخ ادبیات نوین تاجیکستان »
کتاب « تاریخ نوین ادبیات تاجیکستان» اثر دکتر علی اصغر شعردوست را میتوان با دید و نگاهی تازه در برخی موارد ادبی ، تاریخی و اجتماعی…در شکلگیری سیاسی و اجتماعی آسیای میانه به خصوص تاجیکستان دانست.
کتاب فولکلور تاجیکان افغانستان
تاجیکستان امروزی به همراه بخش شمالی افغانستان امروزین و بخش شمال شرقی ایران امروز، در روزگاران گذشته، منطقۀ «خراسان بزرگ» را تشکیل میداده اند.
درسهایی از مدیریت منازعات قومی در قرهباغ کوهستانی
در آستانهی فروپاشی شوروی که فضای سیاسی معرفی شدهی گورباچف آخرین رییس جمهور و صدر هیات رییسهی کمیتهی مرکزی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی سوسالیستی تحت عنوان «گلاسنوست» موجب خیزیش مناقشات خفته در زیر خاکستر و سرکوب شده با مدیریت خاکستری سیاسی – امنیتی نظام شوروی بود، آرامش منطقهی قفقاز را برهم زد.
دود و آتش در اسلامقلعه
حوالی ساعت 9 صبح روز یکشنبه، دست کم 14 ساعت بعد از شروع آتشسوزی در پارکینگ گمرک اسلامقلعه، از هرات به سمت آن منطقه حرکت کردیم. پیش از این خبر رسیده بود که دهها تانکر حامل مواد نفتی و گاز مایع، در جریان آتشسوزی روز یکشنبه در پارکینگ گمرک اسلامقلعه با خاک یکسان شده است.