Category: فرهنگ سرا

شبانه کریمی یکی از بازیکنان تیم منتخب فوتبال بانوان هرات بود، دختری‌ که از دوران کودکی آرزوی فوتبالیست شدن را در سر می‌پروراند و همواره به فوتبال عشق می‌ورزید. بانو شبانه در سال ۱۳۹۲ با تمام محدودیت‌های که جامعۀ سنتی هرات سرراهش قرار داده ‌بود، وارد یکی از تیم‌های باشگاهی فوتبال بانوان شد.

در حوزۀ تمدنی فارسی زبان، ۵۰ روز مانده به نوروز و ۱۰۰ روز گذشته از آغاز فصل زمستان یا همان دهم دلو یا بهمن ماه را  با افروختن آتش و عبور کردن از آن، جشن گرفته و به خوشحالی  می‌پرداختند.

جنگ‌های کین‌خواهی کی‌خسرو در برابر افراسیاب برای انتقام خون سیاوش، تاختن اسفندیار به رویین‌دژ به‌ خاطر انتقام خون لهراسپ و اسارت خواهران، جنگ فرامرز در کابلستان به‌خاطر انتقام خون رستم.

فرزانه خجندی بانوی نام‌دار شعر تاجیکستان در سال 1964 میلادی در خانواده‌‌یی فرهنگی در ولایت خجند زاده شد. خجند و سابقۀ عمیق فرهنگی‌اش برای اهل ادب آشناست؛ شهری شمالی در تاجیکستان که علاوه بر عقبۀ فرهنگی دیرپا، همچون شمال ایران و دره‌های سالنگ، پنجشیر و بامیان افغانستان، تفرج‌گاه دل‌خستگان از روزمره‌گی نیز است.

 اگر جهان با این فرهنگ بیگانه است، به راستی که این فرهنگ را نمی‌شناسد. خوش می‌دارم این نکته را نیز با شما در میان بگذارم، چند سال پیش من در مسکو سخن می‌راندم،‌ انبوهی از ایران‌شناسان در آن همایش گرد آمده بودند، همه خوب فارسی هم می‌دانستند، ‌می‌دانید که در روسیه ایران‌شناسی بسیار گسترده است و پیشینۀ کهن دارد. شاید از این رو که بسیاری از تیره‌هایی که در آن سرزمین کهن می‌زیند در بن ایرانی اند.

عمق این چند جمله تا آن‌جاست که تمام فلسفۀ پوجی را می­‌توان در آن مشاهده کرد. قدرت زبانی یعنی همین. قدرت زبان در پیچیده­‌گویی نمود نمی­‌یابد، قدرت زبان، زمانی ظاهر می­‌شود که لایه‌­ها و سطوح مفاهیم ضمنی در آن تولید گردد.

بیرون از فرهنگ فارسی هم حافظ ، شاعر دل هاست. در ترکی و پشتو و اردو که تقریبا می‌دانیم چگونه مثلا شاهان عثمانی از یاد کردن حافظ را وظیفه می‌پنداشتند، امیر اوزرا نوایی، او را طوطی حقیقت و رحمان بابا او را پیرخرابات می‌خوانده و یکی از مهم ترین شرح‌های حافظ، شرح سودی است که در بالکان  توسط سودی بوسنوی بر حافظ نوشته شده است.

در این سفر ده ساله، برای مولانا هم تعلیم و آموزش بوده، هم تربیت و تزکیه و سلوک آفاق و انفس. هم آدم‌ها و علمای مختلف را دیده هم شهرها و دشت‌ها و کوه‌ها را، هم راهزنان و راهداران را هم حاکمان و درویشان را، و حالا بعد از ده سال، به قونیه آمده اند. شهری شگفت با تاریخی شگفت‌تر.

آهنگی است از ساخته‌های استاد وحید قاسمی بر اساس شعری از هارون راعون. این آهنگ را استاد وحید قاسمی با خانم هنگامه اجرا کرده و تمامی عناصر جشن باستانی نوروز را در بر دارد. جشن باستانی نوروز و بهار همیشه الهام‌بخش ترانه‌ها و آهنگ‌های زیادی در موسیقی افغانستان است.

شعر فارسی از گذشته‌های دور در موسیقی اهمیت فراوانی داشته و از نگاه تاریخی، این دو پدیده، در ادوار مختلف یک‌جا رشد کرده‌اند.

موسیقی خراسانی با پیشینه‌یی تاریخی، در ایران، افغانستان و بخش‌هایی از آسیای‌میانه رواج داشته و موسیقی بومی این مناطق گفته می‌شود و از آن‌جایی که مناطق یاد شده، فرهنگ‌های محلی مختلف دارد؛ این موسیقی نظر به فرهنگ مردمان آن محلات اجرا می‌شود.

شهر کهنۀ کابل زادگاه خواننده‌های زیادی بوده و عبدالرحیم ساربان نیز یکی از خواننده‌های تاثیرگذاری‌ست که از همین‌جا سر بلند کرده و به شهرت و محبوبیت رسیده است. او خواننده‌یی دیروز، امروز و فرداهای دور است، صدایی که از دل نسل‌های مختلف حرف زده و شنیده شده است.