
ماجرا این بود و خونین بود
درکمتر از ۱۳ سال « حضور اتحاد جماهیر شوروی» درادبیات سیاسی افغانستان به «حضور جامعه جهانی» تبدیل شد.

روشنفکران ما، همواره در رسالت خود شکست خورده اند
تاریخ جهان مدرن، شاهدی بر این مدعا است که روشنفکران، پیشقراولان تحولات عمیق اجتماعی بوده اند.

زریاب و تمام!
در داستان آدمی و سگ، تلاش میکند تا ظاهر آدمی را بهعنوان مبنای انسانی مورد پرسش قرار دهد و هم جستجوی دانش را و در راه دل دوست، حتا سلوک و جستجوی ارباب را به نقد میگیرد، مورچهخانه و ژاله و الماس، ضعف و عجز و نفی آرزو را بیدلانه شرح میدهد، آدمی است و عجز بیپایانش و آرزوهایش. داستایت نوزدهم، مارافسا و دو داستان بعدی، شرح حسد، خودخواهی و تقلبگری ذاتی آدمی است و بالاخره قمارباز، ادامهی مارها و درخت سنجد است، تمثیلی از خود زندهگی، خود خود زندهگی، قماری در وهم.

نویسندهای مثل زریاب هرگز نمیمیرد
رهنورد زریاب بعد از خانهنشینی؛ اما دغدغهی درستنویسی و سرهبودن زبان فارسی را فراموش نکرد. او در تلویزیون طلوع گوشهی کاری گرفت و عزم کرد که حد اقل یکی از رسانههای کشور کمتر غلطی فاحش املایی، انشایی و گفتاری داشته باشد. او برای واژههای غیربومی معادلسازی میکرد و عربیزدایی و لاتینزدایی از زبان فارسی در دستور کارش بود. جوانان زیادی در طلوع از او آموختند و همچنان مخاطبهای زیادی متوجه شدند که طلوع دارد حد اقل در سرویسهای خبری خود، از معیارهای بهتر و خوبتر زبانی استفاده میکند.

جنبش دمکراتیک پاکستان در مسیر ناکامی
11 حزب سیاسی قدرتمند اپوزیسیون پاکستان، در ماه سپتامبر سال گذشته، ایتلافی را زیر نام «جنبش دمکراتیک پاکستان» تشکیل دادند که مطالبۀ اصلی آن استعفای عمرانخان نخستوزیر آن کشور بود. رهبران و هواداران این احزاب مدعی اند ارتش قدرتمند پاکستان انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۸ این کشور را به سود حزب تحریک انصاف که رهبری آن را عمران خان به دوش دارد، دستکاری کرد و نخستوزیر کنونی را به قدرت رساند. از نظر آنان عمران خان مشروعیت انتخاباتی ندارد.

مرگ چنین خواجه نه کاریست خرد
شاید همزمان با از دست دادن او در این غمانگیزی وسوگ نتوان به شرح دقیق کارنامۀ ادبی ونقش وجایگاه بایستۀ او درگسترۀ ادبیات پرداخت. این نقش ویژه که ازجهات متنوعی قابل بررسی وتشریح است، نیازمند زمان بیشتری است تا سوای اثرات غم انگیز نبود استاد، درجهت بیان کارنامۀ او به حیث یک نیاز اساسی در زمینۀ فرهنگ وادبیات اندیشید.

داستان طالبی که عشق از انتحار منصرفش کرد
نادرشاه نظری از آن نویسندههای است که ادبیات را در خدمت مبارزه با افکار افراطی قرار داده است. خوشبختانه در میان جوانان افغانستان نسلی ظهور کرده است که بر علیه افکار افراطی ادبیات خلق میکنند تا جامعه را در برابر این ایدیولوژی واکسین کنند.

بازبینی استراتژی امریکا برای صلح افغانستان
حکومت جو بایدن سرعت خروج نظامیان امریكایی را از افغانستان كاهش داده است. جو بایدن در مبارزات انتخاباتی خود تعهد کرد که به «جنگهای بیپایان امریکا در افغانستان و خاورمیانه» خاتمه میدهد، اما قول داد که ضمن برگرداندن اکثریت قریب به اتفاق نیروهای امریکایی از افغانستان به مبارزه با القاعده و داعش در آن کشور تمرکز خواهد کرد. تعهد به پایان جنگ، ضمن دوام مبارزه با تروریسم امری است که منافع امریکا را تامین کرده میکند.

شیوههای روایتپردازی در رمانهای عزیزالله نهفته
رمان از آغاز تا پایان بهوسیلهی راوی سومشخص ناهمداستان و دانای کل در چارچوب خاطره و بازیهای دقیق روایتمندی پسنگرانه (Analepsis) ارایه شده است و نمود زمان در گفتمان، روال خطی زمان در داستان را برهم زده است. این شگرد روایی چنان چسبناک عمل میکند که خواننده را در سلولهای متن دچار انجذاب و تطبیق میکند و نمیگذارد از متن فاصله بگیرد و از فضای روایت بیرون شود. یکی از برجستهترین نکات در این رمان که بدون هیچ شکی جوهر اصلی هنری رمان را فرا چشم میکشد، زبان شیوا، استوار و محکم آن است.

جنگ و صلح در شاهنامۀ فردوسی
شاهنامه اثر بزرگی است که هزار سال از عمر آن میگذرد. در این هزار سال، این اثر بزرگ، نقل مجالس مردم ما بوده است. این کتاب در نگاه نخست، شرح جنگها و دلاوریهای مردمی است که برای سرزمین، قدرت و ناموس جنگیدهاند. و فردوسی در این زمینه، ستایشگر بزرگ و شاعر چیرهدستی است که این […]

تیوری توطئه در رمان «خدایان منسوخ»
نوع روایتگری در این رمان را من روایتگری مختلط مینامم، زیرا رخدادها از چندین زاویهی دید نگریسته میشود، اما تمام این روایتگریها از نوع روایت همداستاناند، یعنی راوی به مثابهی کنشگری، در درون جهان داستانی نقش دارد.

حکومت اسلامی مدنظر طالبان چگونه است؟
سخنان محمد عباس ستانکزی یکی از مذاکرهکنندهگان ارشد طالبان در مسکو در مورد کنارهگیری محمد اشرفغنی از سمت ریاست جمهوری در بدل صلح و آتشبس بحثهایی را در مورد لزوم «فداکاری رییسجمهور» در میان محافل سیاسی منتقد ارگ برانگیخته است، اما به بخش دوم سخنان نمایندۀ گروه طالبان که میگوید به جای حکومت غنی یک « حکومت اسلامی» بیاید، زیاد پرداخته نشد.