رقص که در تاجیکستان به آن «اَرغُشت»،«بازی»، «لرزان»، «اصول»می گویند، ریشه در فرهنگ، و تاریخ ملت تاجیک دارد و عرف و عادات و آداب و رسوم خلق تاجیک را در آینۀ هنر رقص می‌­توان دید. 

هشتم ثور از منظرهای گوناگون مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. دکترانوارالحق احدی وزیر زراعت کنونی و رییس پیشین حزب افغان ملت در دهۀ ۹۰ میلادی مقاله‌یی نوشت و در آن تغییر روابط تباری در مناسبات قدرت افغانستان را پیامد بسیار مهم تحول هشت ثور خواند.

هشتم ثور به عنوان روز پیروزی مجاهدین در سال‌نامه‌های افغانستان جا گرفته است، در میان مردم عام اما این روز یادآور دورۀ تلخ دیگری از جنگ است، وجه سوم این روز اما نقطۀ عطفی در تاریخ افغانستان است که کمتر به روشنی بدان پرداخته شده و آن سویۀ این روز، بروز تضاد های قومی به صورت جنگ گرم در این کشور است.

هفت ثور سال ۱۳۵۷ تحول مهم در تاریخ سیاسی افغانستان است که جنگ چهل سال اخیر را کلید زد. این رویداد حزب دمکراتیک خلق را به قدرت رساند. حزب دمکراتیک خلق افغانستان، سازمان سیاسی طرف‌دار شوروی، داعیۀ رشد اقتصادی و ترقی اجتماعی بر مبنای الگوی روسی توسعه داشت.

شرط رئیس جمهور آذربایجان برای آتش بس که به دفعات در مراحل این عملیات پیروزمندانه اعلام می‌شد «تخلیه کامل منطقه اشغالی از سوی ارتش ارمنستان» عنوان شده بود.

در هرات « هفت و هشت کردن» در زبان عام به معنای جدل لفظی بی حاصل داشتن است . نمی‌دانم این زبان‌زد در دیگر جاهای کشور نیز رواج دارد و یا نه اما چیزی که رواج دارد، جدال قدیمی میان هفت ثوری‌ها و هشت ثوری‌هاست.

وقتی ایالات متحدۀ امریکا و متحدانش پس از حملات 11 سپتامبر وارد افغانستان شدند، دنبال تامین حقوق بشری مردم افغانستان و سرکوب یک گروه شورشی محلی نبودند، بلکه مداخلۀ نظامی به هدف مبارزه جهانی با تروریسم صورت گرفت.

در تاریخ 15 تا 17 اکتبر سال 2020، شهر باستانی خجند میزبان استادان، شاعران و مقام های بلند پایۀ تاجیک و خارجی بود. شهری که در تذکره ها از آن «عروس دنیا»، « تراز جهان» یاد شده و دل هزاران جهان‌گرد را در طول تاریخ تسخیر کرده­­ است.

راه‌پیمایی‌های اخیر در ولایت فاریاب در اعتراض به نصب والی جدید در آن ولایت از سوی حکومت مرکزی یادآور حوادث سال ۱۹۹۲ است.

شاعری نیست در اقلیم و جغرافیای سه کشور فارسی زبان که در آثار خود نامی  از این دو شهر نبرده باشد. اصلا شعر فارسی از دامن این دو شهر ظهور کرده و بعدها  در شهر بلخ و شیراز با رومی و سعدی و حافظ به اوج  و تکامل می‌رسد.

. از طرف اتفاق نویسندگان تاجیکستان نیز برای این بانوی پرآوازه و همدل تاجیکان  بارها برنامه شعرخوانی و گرامی‌داشت گرفته شده­ است.

 «ابن خلدون تاریخ جهان» لقبی است که در دانشگاه لاس انجلس ایالت کالیفورنیای امریکا برای پروفسور نیل گرین داده شده است. نیلی گرین پس از تحصیل در رشته‌های دین‌شناسی و تاریخ دردانشگاه کینگ لندن، دانشگاه کمبریج دانشکده‌ی شرق شناسی، مطالعات افریقایی، و قبل از رفتن به دانشگاه UCLA در سال 2008، تحقیقاتی را در دانشگاه آکسفورد و دانشگاه منچستر انجام داد.