عفو بین‌الملل: پیشرفت‌های زنان افغان در معرض خطر جدی قرار دارد

سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که با توجه به وضعیت کنونی و آغاز روند خروج نیروهای خارجی از افغانستان، این کشور به سوی وضعیتی می‌رود که در آن پیشرفت‌های ۲۰ ساله زنان افغان در معرض خطر جدی قرار دارد.

این سازمان امروز دوشنبه ( ۳ جوزا ) در اعلامیه‌ای گفته‌ است که با آغاز برنامه خروج نیروهای خارجی از افغانستان، چشم‌انداز زنان و دختران افغانستان در یک مرحلة حساس قرار گرفته‌ است.

روند خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان قرار است تا ۱۱ سپتامبر سال روان میلادی تکمیل شود. مرکز فرماندهی ستاد امریکا اعلام کرده است که تا هنوز بین ۱۳ تا ۲۰ درصد نظامیان امریکایی افغانستان را ترک کرده‌اند. نظامیان ناتو نیز قرار است، هم‌زمان با نیروهای امریکایی افغانستان را ترک کنند.

در اعلامیه عفو بین‌الملل آمده‌ است: «در حالی که گفت‌وگوهای صلح متزلزل می‌شود، درگیری‌های روزانه جان غیرنظامیان را می‌گیرد. در کنار خروج قریب‌الوقوع نیروهای بین‌المللی، افغانستان به سوی نتیجه‌ای پیش می‌رود که پیشرفت بیش از ۲۰ سال زنان و دختران را تهدید می‌کند.»

مذاکرات صلح میان افغانان از حدود سه ماه بدین‌سو در دوحه، پایتخت کشور قطر حالت رکود به خود گرفته است. در حال حاضر بیشتر اعضای هیأت مذاکره‌کننده دولت افغانستان به دلیل نبود آجندای مشخص و برنامه از دوحه به کابل برگشته‌اند. نشست استانبول در رابطه به صلح افغانستان که قرار بود پس از ماه رمضان در ترکیه برگزار شود، نیز هنوز سرنوشتش نا معلوم است.

در ترکیب هیأت ۲۱ نفری حکومت افغانستان فقط چهار زن حضور داشته و در هیأت طالبان هیچ زنی حضور نداشته است.

عفو بین‌الملل با اشاره به گفت‌وگوهای صلح افغانستان گفته‌ است که در ترکیب هیأت ۲۱ نفری حکومت افغانستان فقط چهار زن حضور داشته و در هیأت طالبان هیچ زنی حضور نداشته است و در نشست صلح مسکو که درباره‌ افغانستان برگزار شده ‌بود در ترکیب هیأت ۱۶ نفری دولت، تنها یک زن بود.

عفو بین‌الملل اشاره کرده است که زنان در دوره حاکمیت طالبان و تسلط این گروه بر بخش‌هایی از خاک افغانستان با محدودیت شدیدی از جمله ممنوعیت کار در خارج از خانه و حضور در اجتماع بدون محرم و عدم دسترسی دختران به آموزش و مراقبت‌های صحی روبه‌رو بوده‌اند.
به گفته این سازمان، از سال ۲۰۰۱ میلادی به این طرف، حقوق زنان به گونة قابل توجهی بهبود یافته و اکنون ۳٫۳ میلیون دختر، مشغول آموزش‌اند و در بخش‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حضور فعال دارند و با وجود درگیری‌های دوام‌دار، زنان افغان به وکالت، داکتری، آموزگاری، روزنامه‌نگاری، ورزش و بخش‌های دفاعی و امنیتی مشغول‌اند.
عفو بین‌الملل همچنین گفته ‌است که حقوق کامل زنان افغان هنوز هم با موانع بزرگی روبه‌رو است، خشونت علیه آنان بسیار گسترده و مشارکت زنان در تمام سطوح دولتی محدود است.

دولت افغانستان پیش از این تعهد کرده بود که سطح مشارکت زنان در ادارت دولتی را به ۳۰ درصد می‌رساند، اما هنوز هم دیده می‌شود که حضور زنان در شماری از ادارات دولتی خیلی کم‌رنگ است. تبعیض جنسیتی، نا أمنی،‌ سنتی بودن جامعه و رقابت دشوار برای کسب کردن یک کرسی دولتی از دلایل عمده حضور کم‌رنگ زنان در ادارات دولتی گفته می‌شود.

با این حال، عفو بین‌الملل از جامعه جهانی و حکومت خواسته‌ است تا نگذارند حقوق زنان در روند صلح افغانستان معامله شود. حکومت افغانستان تا هنوز در واکنش به این گزارش چیزی نگفته‌اند.

پیش از این شماری از فعالان حقوق زن نیز بارها نگرانی‌شان را به خاطر از دست رفتن حقوق و ارزش‌های‌شان در مذاکرات صلح ابراز کرده‌اند، اما دولت افغانستان می‌گوید که ارزش‌های دو دهة اخیر به شمول حقوق زنان و آزادی بیان در مذاکرات صلح معامله نمی‌شود.

با این حال دیده شود که طالبان نسبت به سهم برابر زنان نسبت به مردان چقدر کوتاه می‌آیند و هم‌چنان دولت افغانستان چقدر به این گفته‌های خودش پابند می‌ماند.