توضیح: فریبا نوا، روزنامه نگاری است که جوایز معتبر دریافت کرده است. او شهروند امریکا است ولی پدر و مادرش در افغانستان به دنیا آمده اند. او از سال 2002 تا 2007 جنگ امریكا علیه طالبان و القاعده را از افغانستان برای رسانه های امریکایی گزارش داده است. او هم‌چنین در عراق، پاکستان، ایران، مصر و آلمان فعالیت رسانه‌یی داشته است. او کارشناس ارشد مطالعات خاورمیانه و روزنامه نگاری است. بانو نوا در روزنامه‌های آتلانتیک، نیوزویک، ساندی‌تایمز لندن، دیلی‌بیست، کریستین ساینس‌مانیتور، سانفرانسیسکو کرونیکل و نشریات دیگر فعالیت داشته است. خانم فریبا نوا کتابی زیر عنوان « تریاک ملت: عروس‌های کودک، لردهای مواد مخدر و سفر یک زن به افغانستان» نوشته است. این کتاب ترکیبی از خاطرات و گزارش‌های مربوط به تجارت مواد مخدر در افغانستان است. این کتاب نامزد نهایی جایزۀ (PEN USA 2012) برای تحقیقات غیر داستانی شد. او در دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو روزنامه نگاری تدریس کرده و در حال نوشتن کتاب دوم خود است. او برعلاوه انگلیسی به فارسی مسلط است، به زبان عربی آگاه است و اردو را می‌فهمد. آنچه درپی می‌آید فشردۀ گفتگوی بانو نوا با رادیو نوروز است. این گفتگو را مرجان وفا انجام داده است.
رادیو نوروز: با این که امریکا ار 20 سال گذشته همکاری های با افغانستان داشته و در حال حاضر نیروهای امریکا در افغانستان هستند از چشم یک امریکایی افغانستان چگونه دیده می‌شود؟
نوا: امریکایی‌ها از جنگ افغانستان خسته شده اند و تا حدی قبول کرده اند که طالبان برنده هستند، دولت امریکا هم این را قبول کرده است اما امریکا می‌خواهد به گونه‌یی نشان بدهد که ما هم برنده شدیم و ما با موفقیت افغانستان را آهسته آهسته ترک می‌کنیم. این موضوع را اکثر مردم امریکا می‌فهمند، مخصوصا سربازانی که در افغانستان جنگیدند می‌دانند که برنامۀ آنان موفق نشد، آن‌ها هم می‌خواهند که بدون کدام مشکل از افغانستان بیرون شوند. خود مردم امریکا خواهان این هستند که نیروهای شان از افغانستان بیرون شوند. اما خروج مشکل لجستیکی و امنیتی دارد. بیشتر سیاست‌مداران امریکایی و اشخاصی که در راس سیاست هستند، می‌فهمند که اگر به شکل سریع از افغانستان بیرون شوند، مشکلات زیادی در افغانستان خلق خواهد شد. مسالۀ افغانستان فعلا برای همه مجهول است، امریکا می‌خواهد رییس جمهور اشرف‌غنی کنار برود، آقای غنی مزاحم روند صلح امریکا و طالبان شناخته شده است. امریکا با تشویق برکناری آقای غنی، کوشش می‌کند که طالبان را بدون کدام جنگ و خون‌ریزی شریک قدرت کند.
نوروز: روند صلح افغانستان در امریکا چگونه بررسی می‌شود؟
نوا: در حال حاضر امریکا خیلی از اولویت‌های دیگر دارد که به افغانستان فکر نمی‌کند، واقعیت همین است. مردم امریکا دیدگاه بدی در مورد افغانستان دارند. آنان به این فکر هستند که ما رفتیم، میلیارد‌ها دالر مصرف کردیم و سربازان خود را از دست دادیم اما این کشور درست نشد. بهترین کار بیرون شدن ماست، ما باید بیرون شویم.
نوروز: نگرانی مردم نسبت به این که اگر صلح بیاید، یک سلسله ارزش‌ها را از دست می‌دهند، اشخاصی که در امریکا در مورد افغانستان کار می‌کنند آیا برای شان این نگرانی مردم مهم است؟
نوا: سازمان‌های غیرانتفاعی که در حال کار هستند و به مدت این بیست سال کمک کردند، در همین رابطه کار می‌کنند، خود شهروندان نسل دوم افغانستان، نسل دوم حتا اگر در بیرون از افغانستان هستند باز هم در حال یک سلسله کارهایی برای کشور خود هستند. اما چیزی که من می‌بینم مثبت نیست، چون در افغانستان زنان را به عنوان جنس دوم می‌بینند.
نوروز: رسانه‌ها و دولت‌مردان امریکا آیندۀ صلح افغانستان را چگونه می‌بینند؟
نوا: دولت‌مردان امریکا قول این را داده اند که نگذارند حقوق شهروندی که در این بیست سال در افغانستان آمده، از بین برود. از نظر من چیزی که امریکا انجام می‌دهد بد نیست، اما این که نتیجۀ آن چی می‌شود، کسی نمی‌داند. خودم امیدوار نیستم، چون چیزی که من می‌بینم هر کس منافع خود را می‌خواهد، افغان‌ها خودشان باید بین خود اتحاد داشته باشند.
نوروز: درمورد زنان افغان زیاد گزارش تهیه کرده اید، آیا هنوز هم برای مخاطبان امریکایی مشکلات زنان افغان جذاب و قابل بحث است؟
نوا: بلی برای بعضی‌ها این مسایل خیلی جذاب است، برای گروه‌هایی که در مورد این مسایل مثل حقوق زن کار می‌کنند، روایت‌های زندگی زنان افغانستان، برای شان جالب است و آنان دوست دارند که بفهمند. مثلا در افغانستان در برخی مناطق یک دختر ده ساله را به یک مرد پیر به زنی می‌دهند، این مساله برای امریکایی‌ها جذاب است. موضوع قابل بحث این است که امریکایی‌ها در مورد زنان افغانستان می‌دانند که رنج زیاد کشیدند اما در حال حاضر چیز خبر ساز برای شان نیست.
نوروز: سپاس از شما
