یک هفته پس از بنبست انتخاباتی و شکستهشدن تابوها و پیمانها، حزب دستراستی لیکود چشم به رهبران حزب کوچک مسلمانی دوخته است که میتواند ماهیت حکومت بعدی اسراییل را تعیین کند. اسراییل حتا یک هفته بعد از بنبست انتخاباتی دیگر، اکنون منتظر اظهار نظرهای محافظهکارانۀ سیاسیون اسلامی است تا نخستوزیر بعدی و ماهیت حکومت بعدی خود را تعیین کند. منصور عباس، رهبر حزب الرئام که پیش از انتخابات از «لیست اتحاد مشترک» جدا و موفق به کسب چهار کرسی شد، آمادۀ سخنرانی در بعد از ظهر پنجشنبه میشود.
ممکن است وی در این سخنرانی جزییات نگرش حزب خود را در مورد دولت اسراییل ارائه دهد و شاید هم چنین کاری نکند. همچنین احتمال این وجود دارد که منصور عباس خواستههای خود را برای حمایت از نخستوزیر بعدی اسراییل مطرح کند. او تا کنون، با برخی از رهبران موسوم به «بلوک تغییر» و حداقل یکی از فرستادگان مقام فعلی ملاقات کرده است و هدف آن برکنار کردن نخستوزیر، بنیامین نتانیاهو است. وی روز چهارشنبه در مصاحبهای با یک خبرگزاری ترکیهای اظهار داشت که در ازای بهبود شرایط شهروندان عرب و پایان دادن به بیعدالتی، حاشیهنشینی و محرومیت آنها، آماده است از یک نامزد نخستوزیری حمایت کند. وی افزود: «ما در حال مذاکره با جناحهای راست و چپ هستیم، در عین حال ما در دو جبهه ایستادگی میکنیم و جبهۀ سوم، حزب ماست.» برخی از مشاورین وی میگویند که منصور عباس و حزب او به هیچ وجه در ایتلافی به رهبری نتانیاهو که شامل اعضایی مانند جناح راست افراطی «ایتامار بی گویر» (جناحی از حزب صهیونیسم) باشد، شرکت نخواهند کرد. این جناح در صدد است اعراب «بیوفا» را از اسراییل اخراج کند یا حتا باعث شود چنین ایتلافی به وسیلۀ آرای ممتنع یا نادیده گرفتن آنها تأیید کنیسه (پارلمان اسراییل) را به دست نیاورد. آنها میگویند انجام چنین کاری نه تنها باعث خودکشی سیاسی منصور عباس میشود، بلکه با توجه به خشم و عصبانیتی که در بخشهایی از جامعۀ عرب به وجود میآورد، زندگی وی را به خطر خواهد انداخت.
دستیاران دیگر منصور عباس که تا کنون ناشناس ماندهاند، ادعا میکنند که وی تمایل دارد در حفظ قدرت به نتانیاهو کمک کند، به شرطی که نخستوزیر تا حد زیادی شرایط مناسب را برای تأمین بودجۀ تشکیلات جدید برای ریشهکن کردن جنایات در شهرهای عربی اسراییل داشته باشد و بتواند قانون به اصطلاح دولت – ملت یهودی را که در جامعۀ عرب ( و بخشی از جامعۀ یهودی) تبعیضآمیز شناخته میشود اصلاح کند. البته تمام اینها بعید به نظر میرسند. مسیر سیاسی دولت یهود ظاهراً در دست حزبی کوچک و غیر صهیونیستی است که برای پیشبرد منافع مسلمانان تأسیس شده است. قطعاً این امر نزد کسانی که از منصور عباس حمایت میکنند، ساختگی نیست.
نتانیاهو که نامعمولترین سکوت را در مورد احتمال این همکاری اختیار کرده است، چند بار در انتخابات 23 مارچ بیان کرد که تشکیل حکومتی به همراه حزب الرائم که رهبرش جریان ضد صهیونیستی به راه انداخته است، غیر ممکن است. در سال 2019، نتانیاهو بر این اندیشه شد که شاید رقبای سیاسیاش قصد اتحاد با احزاب عمدتاً عرب از جمله منصور عباس را در سر داشته باشند و بنابراین آن را خطری برای اسرابیل تلقی کرد. نتانیاهو تنها یک سال پیش، ابراز داشت که منصور عباس هنوز هم در «لیست مشترک» حضور دارد و نمیتوان به سادگی جایگاهی در ایتلاف برایش در نظر گرفت. نتانیاهو در آن زمان اعلام کرد که توزیع رأی بین تیمهای صهیونیست راست و صهیونیست چپ را به بحث میگذارد. او گفت: «لیست مشترک که سربازان ما را بدنام میکند، با وجود اسراییل به عنوان کشور یهودی و دموکراتیک و کشور ملی یهودیان، مخالف است.» باید به یاد داشت که بنی گانتز، رقیب اصلی نتانیاهو نه تنها در آن زمان حاضر به تشکیل ایتلافی با «لیست مشترک» نشد، بلکه کاملا از این کار منع شد، زیرا دو نفر از اعضای حزب وی – یواز هندل و زوی هاوزر – صریحا اظهار داشتند که از چنین حکومتی حمایت نمیکنند.
این واقعیت که احزاب صهیونیست واقعا در حال رایزنی در مورد سهم یک حزب عرب در حکومت ایتلافی هستند، تابو شکنی است و میتوان آن را پیشرفتی در آزادی و یکپارچگی عرب – اسراییل تلقی کرد. چنین تغییر احتمالی سودمند و در جهت منافع هر دو سو است. بنابراین، الرائم اظهار میکند که از راه حل دوحالتی استقبال میکند، منصور عباس، الرائم و باقی «لیست مشترک» ضد سیاست متمایل به ترامپ اسراییل به عادیسازی روابط با اسراییل از سوی رهبری فلسطین رأی ندادند، سیاستی که توافق ابراهیم در سال گذشته آن را شکست.
ابراهیم سارسور، نظامی سابق الرائم، کارهای ارتش اسراییل در غزه را با نازیها مقایسه و بر آزادی فلسطین از سلطۀ اسراییل تأکید کرد و مواضعی همسوی حماس گرفت. از نظر ایدیولوژیکی همکاری با الرائم میتواند چالشبرانگیز باشد و اگرچه برای چپ میانهرو دور از ذهن نیست، اما برای جناح راست کاملاً منفور و نپذیرفتنی است. تا زمانی که هیچ چشماندازی در پشتیبانی احزاب «لیست مشترک» از این فهرست وجود نداشته باشد، نتانیاهو هیچ ارتباطی با آنها برقرار نخواهد کرد. تنها دو ماه قبل، نتانیاهو گفت: «هیچ اعتراضی به رأی دادن شهروندان عرب ندارم، بلکه به رأی دادن آنها به لیست مشترک اعتراض دارم.» اکنون که نتانیاهو برای جمعآوری اکثریت کنیسه به شدت به پشتیبانی بیشتری احتیاج دارد و عباس حداقل دید بازی در همکاری با او دارد، نگرش رهبر حزب لیکود کاملا تغییر کرده است.
در روزهای گذشته گزارشهایی به دست ما رسیده است مبنی بر تلاش نتانیاهو برای متقاعد کردن متحدان ملیگرا و ارتدکس افراطی خود در حمایت از دولتی که حداقل الرائم در آن سهیم باشد. یک وزیر از حزب لیکود در اظهاراتی چنین گفت: «در حال حاضر منصور عباس را به عنوان یکی از اعضای حکومت ایتلافی در نظر گرفتهایم.» قابل توجه است که تمرکز جدید بر منصور عباس و حزب الرائم و مسالۀ مشروعیت وی در ساختن حکومت، توجهات را از حزب صهیونیسم مذهبی و ایدیولوژی آن که ضد دگرباشهای جنسی است، دور کرده است. در بحبوحۀ تشکیل حکومت ایتلافی در اسراییل، اکنون سنجیدن تدبیری برای به دست آوردن آبروی از دست رفتۀ حزب لیکود و حضور شرمآورشان در کنیسۀ جدید، دشوار است.