استاد سليم سرمست سرآغاز نوآورى در موسيقی افغانستان!

استاد سلیم سرمست را می‌شود سرآمد آهنگ‌سازی، رهبری آرکستر، نوازنده‌گی، ترانه سُرایی و تنظیم موسیقی در چندین دهه، خاصتاً دهه‌ی چهل و پنجاه خورشیدی در موسیقی معاصر افغانستان دانست. او همان‌طوری ‌که در ایجاد موسیقی اکادمیک در کشور نقش مهمی داشت  تلاش‌های فراوانی در تنظیم موسیقی و ترانه‌سُرایی که دو عامل کمتر شناخته شده در موسیقی کشور است انجام داد، تعداد زیادی از تنظیم آهنگ‌ها و میلودی‌های موسیقی دهه‌ی چهل و‌ پنجاه از کارهای ارزش‌مند اوست میلودی و تنظیم آهنگ معروف « ستا د سترگ  بلا واخلم » از ساخته‌های مرحوم فضل احمد نی‌نواز را نیز او انجام داده است، و یا آهنگ معروف « دی‌شب به خدا خمار بودم » به صدای ساربان از ساخته های مرحوم استاد سلیم سرمست است. او در ترانه‌سُرایی نیز دست بالایی داشته و در شرایطی‌که موسیقی ما به شکل فجیعی زیر بار شعر کلاسیک فارسی قرار داشت، استاد سلیم سرمست ترانۀ « شب‌های ظلمانی » را روی میلودی که خودش ساخته بود نوشت و با صدای خانم ‌پروین ثبت رادیو افغانستان شد، ولی بعدها این اثر با اجرای فوق‌العاده‌ زیبای احمدظاهر جاویدانه شد و تا امروز هم در موسیقی کشور بیشترین شنونده را دارد.

سلیم سرمست در سال ۱۳۰۹ هجری خورشیدی در کابل چشم به جهان گشود، جهانی که با فقر و ناداری احاطه شده بود، او هنوز کودک بود که راهی یتیم‌خانه شد، در آ‌ن‌جا خواندن و‌ نوشتن را یاد گرفت و پس از مدتی شامل مکتب صنایع شد. درست در مکتب صنایع بود که زنده‌گی او را‌ سمت و سویی تازه‌‌یی بخشید. حضور استادان موسیقی تُرك که از ترکیه برای تدریس موسیقی به کابل آمده بودند، سرنوشت کسانِ زیادی را تغییر داد و اساتید فراوانی از آن آدرس تقدیم حوزۀ موسیقی شد. در آن روزگار به شمول استاد فرخ افندی که خود شهروندی افغانستان را پذیرفته بود کسانی چون استاد خالد رجب بیگ، مختار بیگ و استاد احسان اتاترک در مکتب صنایع مشغول تدریس موسیقی برای دانش‌آموزان افغان بودند و سلیم سرمست نیز از اندوخته‌های این اساتید خارجی فراوان آموخت تا خود روزگاری شبیه آن‌ها استعدادهای زیادی را کشف و در تربیت آن‌ها فروان تلاش کرده تقدیم حوزه‌ی موسیقی کشور کند.

او‌ پس از فراگیری در مکتب صنایع شامل باند موزیک‌ نظامی شد و هم‌زمان در دانشگاه حربی به عنوان نوازنده‌ی ترمپت تحت رهبری مرحوم استاد فرخ افندی کار می‌کرد. و زمانی‌که استاد فرخ افندی درگذشت استاد سلیم سرمست رهبری این آرکستر را به دوش گرفت. او از همین‌جا بود که در رادیو کابل راه یافت، او در رادیو ضمن نواختن ترمپت به نواختن ماندولین که یکی از سازهای دلخواه او بود نیز می‌پرداخت و تا این‌که در سال ۱۳۳۳ رهبری آرکستر شماره ۲ رادیو کابل را به عهده‌ی‌ او سپردند. او در رادیو همکاری تنگاتنگی را با خواننده‌های چون عبدالرحیم‌ساربان، محمد حسین آرمان، ناهید، ناوک‌ هروی، استاد اولمیر، پرانات، خانم پروین، آزاده، رخشانه، ژیلا، مددی و یک تعداد زیاد دیگر آغاز کرد. و این همکاری باعث تولید گسترده‌ی آثار این هنرمندان با آرکستر شماره ۲ رادیو کابل تحت رهبری استاد سلیم سرمست شد.

سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۳ نیز از سال‌های مهم در زنده‌گی‌ هنری استاد سلیم سرمست است، او درین سال‌ها که عثمان مدیاروف رهبر آرکستر فیلارمونی دولتی تاجیکستان شوروی و خیری اعظاموف رهبر آرکستر آلات موسیقی ملی رادیو تلویزیون اوزبیکستان شوروی به تنظیم و تشکیل آرکستر شماره ۲ رادیو به کابل آمده بودند، استاد سلیم سرمست با علاقۀ زیاد اصول هارمونی و آرکستراسیون را از آن دو استاد مسلم موسیقی کلاسیک آموخت و بعدها در سال ۱۳۴۹ که آرکستر بزرگ‌ رادیو افغانستان تاسیس و ساخته شد او رسماً به عنوان رهبر این آرکستر برگزیده شد.

استاد سلیم سرمست که خود از غنامندی موسیقی فولکلور کشور آگاه بود در قدم نخست در حدود دو صد آهنگ از آهنگ‌های فولکلوریک کشور را جمع آوری و پس از تنظیم و هارمونیزه کردن آن‌ها را در آرکستر بزرگ رادیو افغانستان تحت رهبری خودش به ثبت رسانید. او به همین ترتیب کارهای ارزش‌مند فروانی‌ از طریق این آرکستر انجام‌ داد که همه و همه امروز در حفظ موسیقی فولکلور به شکل حرفه‌یی و اکادمیک آن‌ کمک کرده تا این آثار از بین نرود. بازخوانی یک صد ترانۀ حماسی و میهنی با صدای خواننده‌های مختلف کشور نیز یکی دیگر از کارنامه‌های ارزشمند این هنرمند است.

نخستین سرود ملی جمهوری افغانستان نیز از ساخته های استاد سلیم سرمست است، او این سرود ملی را بار نخست توسط آرکستر سمفونی تیاتر « اوپرا بالت» جمهوری تاجیکستان شوروی و بار دوم هم توسط آرکستر سمفونی « فیلارمونی » دولتی اوزبیکستان شوروی وقت و هر دو تحت رهبری خودش اجرا و‌ ثبت کرده است. استاد سلیم سرمست همان‌طوری که در حوزۀ موسیقی کلاسیک و یا اکادمیک کشور فعالیت گسترده داشت به همان پیمانه در شکل گیری و حمایت از خواننده‌های موسیقی پاپ نقش مهمی داشته است او در تنظیم آهنگ های مرحوم ساربان و احمدظاهر و یک تعداد دیگر از هنرمندان معروف موسیقی پاپ نیز نقش مهمی داشته است، او تا سال ۱۳۶۸ هجری خورشیدی هم‌چنان یکی از استادان برجسته و‌ تاثیرگذار در لیسۀ مسلکی موزیک در کابل بود و در سال ۱۳۶۷ هجری خورشیدی به عنوان « کارمند شایستۀ فرهنگی جمهوری افغانستان » انتخاب شد. ۷ نوامبر ۱۹۹۰ روز درگذشت این هنرمند چند بعدی در حوزۀ موسیقی کشور ماست کسی‌که در گشودن فصل جدید موسیقی اکادمیک و پاپ افغانستان نقش مهم و ارزنده‌ای داشته است. هنرمند توانا استاد احمد ناصر سرمست مدیر کنونی مکتب موزیک کابل که شاگردانش در  همایش‌های جهانی درخشیده اند، پسر استاد سلیم سر مست است.