دولت تاریک: سیاست مافیایی به ترکیه برمی‌گردد

یک دهه پیش به نظر می‌رسید نفوذ مافیا در سیاست ترکیه تمام شده باشد. بعضی از پدرخوانده‌های مافیای ترکیه در زندان بودند، و رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر وقت اعلام کرد که این کشور با اتخاذ سیاستِ «دست‌های پاک»، از ورطهٔ فساد نجات خواهد یافت. البته همه خوش‌بین نبودند؛ سال ۲۰۱۱ یک مقام بازنشسته پلیس گفت سازمان‌های تبهکار خوابیده‌اند و اگر فضای سیاسی مناسب را پیدا کنند، دوباره بیدار می‌شوند.

رایان گینگراس در نشریهٔ «وار آن د راکس» با اشاره به این موضوع، می‌گوید این پیشگویی انگار واقعیت پیدا کرده است. در هفته‌های گذشته، صَدات پکَر، یکی از رؤسای بدنام مافیا، از دوبی با انتشار ویدیوهایی در یوتیوب، اتهامات هولناکی علیه دولت ترکیه مطرح کرد. او یکی از نمایندگان را به جنایت و تجاوز متهم کرد، و پسر اردوغان را به قاچاق کوکائین متهم کرده است. و گفت وزیر کشور، سلیمان سویلو از آن‌ها حمایت می‌کند. گرچه پکر سر و صدای زیادی به پا کرده، مافیای ترکیه و دولت اردوغان، هر دو دوست دارند پیوندشان مخفی بماند.

پکر جزوِ آخرین نسل از گردن‌کلفت‌های ترکیه موسوم به «کابادایی» است که کارشان اخاذی و باج‌گیری و کارهای قلدرانه بود. برخلاف قاچاقچی‌ها، رسانه‌های ترکیه دوست دارند امثال پکر را قهرمان جلوه دهند. او چند بار به زندان افتاده اما از بسیاری اتهامات دیگر جان به در برده است. پکر از شهرت بد خودش استفاده می‌کرد؛ مرتب با شخصیت‌های مشهور عکس می‌گرفت و گاهی مصاحبه می‌کرد. قبلا از سیل اخیر ویدیوهای او در یوتیوب، در فیس‌بوک فعال بود، و با حامیان خود ارتباط داشت.

پکر در سیاست خیلی فعال است و از جوانی در فعالیت‌های ملی‌گرایانه شرکت می‌کرد. در میان گروه‌های افراطی راست، مثل حزب حرکت ملی، او یک قهرمان مردمی است. او ادعا کرده که هم‌سو با دولت برای مقابله با شبه‌نظامیان کرد و دیگر تهدیدات علیه امنیت ملی عمل می‌کند. از سال ۲۰۱۴ او خود را به‌عنوان حامی حزب عدالت و توسعه اردوغان جا انداخت. در ۲۰۱۵ در یک سخنرانی گفت کسانی که نامهٔ حمایت از صلح در مناطق کردنشین ترکیه امضاء کردند قتل عام خواهند شد. این اظهارات و دیگر تحریکات پکر علیه مخالفان دولت، عواقبی برای او نداشته است و دلیل آن هم مشخص است؛ او از بالا حمایت می‌شود.

اما از سال ۲۰۲۰ او به مشکلات عجیبی دچار شد. اول گفت از ترکیه رفته و در بالکان مقیم است، که ظاهرا دلیلش تحصیل در دانشگاه بود. اما بلافاصله شایعه شد که از ترس انتقام رقیبی قدیمی فرار کرده است. درنتیجه، پکر فاش کرد که برات البیرق، داماد اردوغان که وزیر دارایی هم بود، قصد نابودی او را دارد. در ۲۰۲۱ گویا خانهٔ او بازرسی شد و ده‌ها نفر به اتهام‌های مختلف دستگیر شدند. پکر می‌گوید بدرفتاری ماموران با خانوادهٔ او باعث شد تا ویدیوهای رسواکنندهٔ اخیر را منتشر کند.

رجب طیب اردوغان یک دهه پیش گفته بود که ترکیه با اتخاذ سیاستِ «دست‌های پاک»، از ورطهٔ فساد نجات خواهد یافت.

پکر ادعاهای زیاد و حیرت‌آوری علیه مقامات دولتی و شخصیت‌های نامدار مطرح می‌کند. از جمله خصومت بین سویلو و البیرق، و مخفی‌کاری پرونده‌های قاچاق، تجاوز، جنایت و اخاذی از سوی وزیر کشور فعلی. یکی از جنایاتی که پکر به آن‌ها اشاره کرده، قتل روزنامه‌نگاران در دههٔ ۱۹۹۰ است. این ویدیوها واکنش‌های فراوانی برانگیخته است. این اولین رسوایی مافیایی در ترکیه نیست. مواردی مثل قاچاق مواد مخدر و رسوایی‌های مرتبط با گرگ‌های خاکستری ‌ــ‌ سازمان ملی‌گرای افراطی که با برخی سیاسیون ترکیه و قاچاق بین‌المللی وصل است ‌ــ‌ بخشی از تاریخچهٔ سیاسی ترکیه است.

تحقیق دربارهٔ جرائم سازمان‌یافته در ترکیه، کار ترسناکی‌ست. در قرن بیستم، سیاسیون و روزنامه‌نگاران ترکیه در این مورد ساکت بودند. هیچ کدام از سردسته‌های بزرگ مواد مخدر ترکیه هرگز محکوم نشدند، و برخی از ژورنالیست‌هایی که نقش مافیا در پلیس را بررسی کردند به قتل رسیدند.

در گذشته وقتی اردوغان با اتهام فساد روبه‌رو می‌شد، مانع افشای آن‌ها می‌شد. سال ۲۰۱۳ وقتی معلوم شد پسرش و تعدادی از وزیرانش به ایران برای دورزدن تحریم‌ها کمک می‌کنند، او فتح‌الله گولن و دولت‌های خارجی را به توطئه متهم کرد. حالا متحدان او و رسانه‌های ترکیه، ویدیوهای پکر را ادامهٔ همان نقشه معرفی می‌کنند. درعین‌حال، بسیاری از هواداران حزب حاکم، یا توجه چندانی نشان نمی‌دهند یا اصلا از وجود این ویدیوها بی‌خبرند. افشاگری‌های پکر خوراک بسیار خوبی برای مطبوعات مخالف بوده است، و به اعتقاد برخی نشان می‌دهد سلسله‌مراتب تاریک و خون‌ریز و کثیفِ قدرت حاکم بر کشور، نسبت به دولت‌های سابق تغییر نکرده است.

حال این سوال مطرح است که آیا گانگسترها ترکیه را اداره می‌کنند؟ تفکیک مافیای ترکیه از دستگاه سیاسی این کشور آسان نیست. اما این مختص ترکیه نیست. ماجرای پکر فقدان شفافیت دولتی را نشان می‌دهد. با توجه به قدرت اردوغان در دولت، هیچ‌کدام از نهادهای قضایی و پلیسی یا پارلمان، نه نمی‌تواند و نه می‌خواهد عدالت برقرار شود. مطبوعات هم فقط می‌توانند تماشاچی باشند و حرف‌های پکر را گزارش کنند. پس تایید حرف‌های پکر احتمالا ممکن نیست؛ و وقتی مردم ترکیه و ناظران نتوانند به رسانه‌ها و پلیس اعتماد کنند، مجبورند حرف‌های یک گانگستر را بشنوند.