آیا می‌توان از دپلماسی نوروزی سخن گفت؟

قابلیت‌ها و ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نوروز به قدری وسیع است که اگر بگوییم باید یک دیپلماسی نوروزی داشته باشیم بیراه نیست.

از ماوراءالنهر تا بین‌النهرین و از سینگ‌کیانگ تا اقصی نقاط ترکیه همه با نوروز آشنا و عجین هستند، و همه اقوام و زبان‌ها و طایفه‌ها نوروز را پاس داشته و آن را جشن می‌گیرند.
نوروز در ادبیات و تعالیم دینی اسلام و خصوصاً در میان شیعیان از اهمیت زیادی برخوردار است. این نزدیکی و همسویی دینی و آیینی باعث می‌شود که ما بیش از گذشته بر نوروز و قابلیت‌ها و ظرفیت‌های آن سرمایه‌گذاری کنیم و از اشتراکات فرهنگی موجود میان همۀ اقوام این پهنۀ وسیع در جهت بسط و توسعه فرهنگ ایرانی- اسلامی استفاده کنیم.
از زوایای مختلفی می‌توان به قابلیت‌های نوروز نگاه کرد و گفت که در این دیپلماسی حتی از منظر اقتصادی هم می‌توان به موضوع پرداخت. اکنون برای برخی از کشورهای منطقه، نوروز بهانه‌یی برای توسعۀ گردشگری است و حتی به برکت برگزاری آیین‌ها و جشن‌های نوروزی کسب و کار زیادی رونق گرفته و گردش اقتصادی پدید آمده است.
برخی عامدانه به جای استفاده از کلمۀ نوروز اصرار دارند تا از واژۀ بهار استفاده کنند. در حالی که نوروز بار معنایی، فرهنگی و سیاسی خاص خود را دارد، اما بهار این گونه نیست.
نوروز در ایران که مهد اصلی آن است، پاس داشته نمی‌شود. حتی همین آیین چهارشنبه سوری نیز اگر به درستی مدیریت و هدایت شود، می‌تواند به یک فرصت اقتصادی برای رونق کسب و کار و اشتغال‌زایی تبدیل شود؛ به شرط آن‌که مسئولان با مردم مهربان‌تر برخورد کنند و این سنت دیرینه را امنیتی نکنند.
همیشه از مضرات مواد محترقه برای مردم می‌گوییم چرا یک بار به مزیت آن نگاه نکنیم؟

می‌توانیم با ساخت کارخانه یا کارگاه‌های استاندارد، بهترین نوع مواد محترقۀ بی‌خطر را درست کنیم و بعد از طریق مغازه‌ها و فروشگاه‌ها آن را به فروش برسانیم. آن وقت ببینید چه چرخه‌ای از تولید و اشتغال درست می‌کند. به جای این‌که جوانان دست‌فروشی و دوره‌گردی داشته باشند، می‌توانند در این کارخانه‌ها مشغول به کار شوند. البته به شرط این که برای ابراز احساسات و هیجان‌های مبتنی بر این آیین، فضاها و مکان‌های معینی را در نظر بگیریم.
مسئولان خصوصاً متولیان شهر می‌توانند در اجرا و برگزاری صحیح این آیین‌ها به مردم کمک کنند. اگر خود مسئولان آیین چهارشنبه سوری را به درستی برگزار کنند آن وقت خیلی‌ها مجبور نخواهند بود، پنهانی به سراغ مواد خطرناک حادثه‌ساز بروند. چه اشکالی دارد مسئولان خودشان مسببات شادی و بالابردن روحیۀ مردم را فراهم کنند.
کسانی که می‌گویند چهارشنبه‌سوری به معنی آتش‌پرستی است، نادرست است. در دین اسلام آتش پاک‌کننده است و یکی از مطهرات به حساب می‌آید. اگر نجاستی را با آتش بسوزانیم خاکستر آن پاک است. مردم ایران از همان آغاز که اسلام را پذیرفتند فرهنگ خود را نیز با آن آمیختند و این یکی از ویژگی‌های برجستۀ ملت ایران است که در عین پذیرش اسلام و خدمات بسیار زیادی که به اسلام کرده، فرهنگ خود را نیز حفظ کرده است.

با وجود تناقض در رفتار و گفتار مسئولان در خصوص مراسم آتش‌بازی چهارشنبه‌سوری، این آیین را «چهارشنبه سوزی» قلمداد می‌کنند و این خلاف عرف و عادت هزاران‌سالۀ مردم از دورۀ باستان تا اکنون است. برای این‌که ما نتوانسته‌ایم این هیجان را در قالب برگزاری یک آیین ملی مدیریت کنیم. اگر چهارشنبه‌سوری چهارشنبه‌سوزی است و اگر آتش‌بازی‌کردن، آتش‌پرستی است پس چرا در مناسبت‌های دیگر ملی که آن‌ها هم همگی مهم و مورد تأکید ما هستند خود مسئولان مراسم آتش‌بازی برگزار می کنند، چرا این‌جا آتش‌بازی بد است اما آن‌جا خوب است؟