تاریخ معاصر افغانستان، به ویژه قرن بیستم، شاهد جریان‌های متعددی بوده است، از این جریان‌ها می‌توان به جریان مشروطه‌ی اول، مشروطه‌ی دوم و جریان دموکراسی‌خواهی اشاره کرد. با اندکی مسامحه می‌تواند این جریان‌ها را در مسیر جمهوری و مردم‌سالاری دانست. این جریان‌ها به سمت آن می‌رفتند تا برای مردم، سهم بیشتری را در قدرت مطالبه کنند. اما این جریان‌ها نتوانستند به آنچه که می‌خواستند، دست یابند. مشروطه‌ی اول با شاه حبیب‌الله سرکوب شد. مشروطه‌ی دوم با امارت حبیب‌الله کلکانی و پس از آن با به قدرت رسیدن نادرشاه با شکست مواجه شد. دهه‌ی دموکراسی هم با حکومت داوودخان،به نقطه‌ی پایانش رسید. جمهوری اسلامی افغانستان که شاید بیشترین میزان پیشرفت جامعه‌ی افغانستان در راستای دموکراسی و جمهوری باشد نیز، اکنون با دوراهی امارت و جمهوریت دست و پنجه نرم می‌کند. در این برنامه از هفت خوان جمهوری، به این مسائل پرداخته شده است که کدام جریان‌ها در مسیر دموکراسی قدم برداشته‌اند؟ میزان موفقیت این جریان‌ها چقدر بوده است؟ نقاط قوت و ضعف این جریان‌ها کدام‌اند؟ و بالاخره، آینده‌ی جمهوری اسلامی افغانستان چگونه خواهد بود؟
مهمان این برنامه دکتر جواد رامیار، جامعه‌شناس و پژوهشگر بوده است. دکتر رامیار در مورد جنبش‌های روشنفکری، پژوهش‌های متعددی مستقل انجام داده است.
دکتر رامیار در ابتدای برنامه به نقد جریان‌های مشروطه‌ی اول، مشروطه‌ی دوم و دموکراسی‌خواهی پرداخت. به باور آقای رامیار این جریان‌ها از مشکلات متعددی رنج می‌برده‌اند؛ نداشتن شناخت کافی از مفاهیم دموکراسی و مشروطه، وارداتی بودن این مفاهیم، ناسازگاری این جریان‌ها با بستر اجتماعی افغانستان و نوعیت کنش عجولانه‌ی رهبران این جریان‌ها از مهم‌ترین مشکلاتی است که این جریان‌ها با آن درگیر بوده‌اند.
دکتر رامیار در پاسخ به سوال گرداننده مبنی بر چگونگی آینده‌ی جمهوریت در افغانستان به این نکته اشاره کرد که نسخه‌هایی که تا کنون در جامعه‌ی ما تطبیق شده‌اند، ناکارآمد بوده‌اند. به باور آقای رامیار ما هر بار یک نسخه‌ی وارداتی را تطبیق کردیم و پس از مدت کوتاهی آن نسخه با بن‌بست مواجه شده و جامعه را به سمت سقوط برده است. آقای رامیار بر این عقیده تاکید می‌کرد که جامعه‌ی جهانی باید برای افغانستان یک الگو و نسخه‌ی مطلوب بسازد. همانگونه که جامعه‌ی جهانی برای آمریکای جنوبی (مانند برزیل) چنین نسخه‌ای را ساخت. دکتر رامیار با اظهار ناامیدی از آینده‌ی جمهوری، بر این باور بود که تا نسخه‌ای متناسب با شرایط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی افغانستان ساخته نشود، افغانستان محکوم به تکرار تاریخ است.