«دمی با نوروز»

نبیگ/کتاب «دمی با نوروز» پژوهشی فراگیر پیرامون تاریخ انقلابی جشن نوروز است. در این نبیگ دست در دست نوروز آریایی به دوران استوره‌ای می‌رویم و شکوه و ارج آن‌را با چشمِ سر می‌بینیم. هم‌چنین پلّه به پلّه به روزگار کنونی گام می‌گذاریم و دم به دم دگردیسی‌های این جشن شکوه‌مند را از دیده می‌گذرانیم.

دمی با نوروز در دو فرکرد/فصل آرَسته شده‌است: در فرکرد نخست به تاریخ‌چۀ پیدایش جشن نوروز، نمادهای تاریخی آن، گسترۀ گیتایی/جغرافیایی نوروز و پیام‌ها و آیین‌های آن پرداخته‌ام. و در فرکرد دوم به جشن‌های دیگر آریایی که با نوروز پی‌وند ناگسستنی پیدا کرده‌اند، روشنی انداخته شده‌است.

این نبیگ با یک سرنامه و یک چکیده و یک نتیجه‌گیری (برآیند گفتارها) آرسته شده‌است. هم‌چنین نبشته‌ای پر مایه از دوست پرمهر و فرزنه‌ام نصرالله نیکفر به‌سانِ دیباچه‌ای به آن افزوده شده‌است. نبشته‌ی سرشار از ژرف‌نگری و دارای نکات بسیار ارزش‌مند تاریخی که ارزش ادبی آن نیز درخور نگرشی است ویژه و ستودنی.

بایستی بیافزایم که روِش پژوهش دراین آفرینه/اثر کتاب‌خانه‌ای بوده‌است و بنده تا اندازۀ توان به کنکاژ سرچشمه‌های نوروزی پرداخته‌ام. هم‌چنین نبیگ‌ها، مقاله‌ها و رویه‌پاره‌های بسیاری را خوانده و به بررسی گرفته‌ام.

هر نوشته‌ای از ویژگی‌هایی برخودار است و از گوشه‌های ‎گونه‌گون درخور بررسی است. این نبیگ هم دارای ویژگی‌هایی است که به آزنک/شرح زیر می‌شود فشرده‌اش کرد:

_ نخستین ویژگی آن پرداختن به پرسمان تاریخی نوروز است که تا هنوز، در افغانستان، نگرشی چندانی بدان نشده‌است.

_ دومین ویژگی‌اش را می‌توان ارزش پژوهش و یافته‌های تازه در زمینه‌ی نوروز به‌ شمار آورد.

_ این کتاب تنها ویژه نوروز نیست؛ گوکه/بل‌که داده‌های تاریخی، ادبی و استوره‌ای آن نیز ارزش‌مند هستند.

_ چهارمین ویژگی در شیوه نگارش و زبان سره‌ای آن است. شاید بنده از نخستین کسانی باشم که دراین زمینه می‌نویسم.

واژه‌هایی که دراین آفرینه به‌ کار رفته‌است ارزش ویژه‌ی زبان‌شناختی و بومی‌گری دارد.

بندواژه‌های برساخته‌ی نویسنده، بهره‌گیری از آرایه‌های ادبی ویژگی دیگر این نوشته است.

دمی با نوروز نخستین کار پژوهشی من است که نوشتن آن سه‌سال پرّه را در بر گرفت و خوش‌بختانه، به هم‌کاری “نشر پرند” آن‌را به چاپ رسیده‌است.

پدرام سروش پورمشیا