چرا ناولنی مخالف سیاسی پوتین در زندان اعتصاب غذایی کرده است؟

به این پرسش خود الکسی ناولنی در یکی از نوشته‌های خود  پاسخ داده است. او می‌گوید اعتصاب غذایی برای کسانی که زندانی نشدند کاری احمقانه است، اما وقتی در زندان هستی و راهی برای مبارزه به جز اعتصاب غذا نداری، پس این راه را انتخاب می‌کنی. ناولنی از دسترسی نداشتنش به کتاب‌ شکایت می‌کند و می‌گوید که بعد از سه هفته توانسته است یک نسخه از کتاب مقدس دریافت کند‌. به طبیبان اجازه ندادند به درمان وی بپردازند، یعنی او را از حق قانونی‌اش محروم کردند. بیماری وی با دردی بر سمت راست پشتش آغاز شد و اکنون به پای چپش پایش رسیده است و در این ناحیه هیچ چیزی احساس نمی‌کند.

در زندان به جای این که کمک پزشکی و طبی به او برسانند، هر شب ۸ مرتبه از خواب بیدارش می‌کنند. رییس زندان به تمامی زندانیان هشدار داده است که به ناولنی نزدیک نشوند، با وی صحبت نکنند و به او کمک نکنند. حتی هنگامی که ناولنی در خواب کابوس می‌بیند، زندانیان از ترس رییس زندان، به او نزدیک نمی‌شوند. زندانیان از ناولنی معذرت‌خواهی می‌کنند و به وی می‌گویند که ما را ببخش، این جا ولادیمرسکی دستور می‌دهد و زندگی زندانیان برای او اندازۀ یک قوطی سیگار هم ارزش ندارد. ناولنی بعد از فشارهای روانی زیادی در زندان و عدم دسترسی به خدمات طبی، دست به اعتصاب غذا زده است.

در خواست او این است که به خدمات پزشکی و دارویی دسترسی داشته باشد، چیزی که حق قانونی تمام زندانیان در روسیه است. اما رییس زندان نه تنها به طبیبان اجازه ورود نمی‌دهد، بلکه به ناولنی دارو هم نمی‌رساند تا مگر هر چه زودتر از او خلاص شوند. در مدت دو ماهی که ناولنی در زندان ولادیمرسکی به ویژه سه هفتۀ اخیر به سر می‌برد، هر روز درخواست خدمات پزشکی می‌کند و از درد پشت و پای خود شکایت می‌کند، اما کسی فریادرسش نیست. او با تعجب می‌نویسد که قوانین روسیه شامل حال او نمی‌شوند، زیرا عمداً قصد جان او را کرده‌اند.

با وجود درخواست‌های مکرّر، به ناولنی اجازه ندادند تا پزشکان به او رسیدگی و بیماریش را درمان کنند. اکنون درد پشتش به پاهایش زده است و یک پایش نیز از حرکت باز مانده است و تا کنون خدمات پزشکی به وی نرسیده است. نه به ناولنی دارو می‌دهند و نه به پزشکان اجازه می‌دهندکه بیماریش را تشخیص دهند‌. او فشارهای روانی داخل زندان را ناچیز می‌شمارد، اما تأکید می‌کند که به خدمات پزشکی نیاز دارد. وی می‌گوید:« دسترسی به خدمات پزشکی، حق تمام زندانیان است، من نیز حق دارم به دارو و درمان دسترسی داشته باشم. اجاز دهید پزشکان معالجه‌ام کنند و برایم دارو تجویز کنند. تا وقتی که به این درخواست قانونی‌ام پاسخ داده نشود، دست از اعتصاب غذا برنخواهم داشت.»

خدراکاوسکی، یکی از مخالفان پیشینه که ۱۰ سال در زندان‌های روسیه زندانی بود، نصیحتی به ناولنی کرده بود:« هیچ‌گاه در زندان نرو که تو را کسی طبابت نمی‌کند – فقط از بیماری خودت دیگران لذت می‌برند و تو وفات می‌کنی.» در این شب و روزها که سر و صداهایی دربارۀ وضعیت سلامتی ناوالنی به پا خواسته و خبر وخیم‌تر شدن حالش در زندان هم‌رسانی شده است، سازمان نظارت بر اجرای قانون و حمایت از حقوق زندانیان در منطقۀ ولادیمرسکی روسیه، از زندانی که ناولنی در آن محبوس است، بازرسی کردند. جا دارد در این باره کمی صحبت کنیم.

زندان شمارۀ ۲ که در شهر پاکراوی منطقۀ ولادیمرسکی قرار دارد، یکی از بدترین و جهنمی‌ترین زندان‌های روسیه است. نه زندانیان و نه نزدیکان آن‌ها چیزی از جزییات وضعیت زندان به زبان نمی‌آورند و فقط به گفتن این کفایت می‌کنند که صحبت در این باره ممنوع است، اجازه نداریم چیزی بگوییم. نزدیکان دارانی ناولنی با هر کسی که در این زندان بوده است، تماس گرفتند تا از احوال وی به نام مرکز اصلاحی آگاهی یابند، اما تنها این پاسخ را دریافتند که حق صحبت در این باره را نداریم. در این زندان فشار روانی، لت و کوب وحشیانه، تهدید و بی‌رحمی رایج است. همگان این کارها را در روسیه جزای قانونی و راه اصلاح زندانیان می‌‌دانند؛ این کار در حقیقت قتل عمد است.

 از مرکز بازداشت‌گاه موقتی زندانی را به این مرکز اصلاحی شمارۀ ۲ می‌آورند و پس از آن فرمان می‌دهند تا روی خود را به طرف دیوار کند و بعد از آن تمام وسایلش را مصادره می‌کنند، وحشی‌گری خود را شروع می‌کنند و به آزار و اذیت جسمی و روانی زندانی می‌پردازند. پس از ورود زندانی به زندان، او را تحقیر و با وی بدرفتاری می‌کنند، چنین کارهایی در زندان کاملا عادی است. تمام کارهایی که در آن زندان صورت می‌گیرد، برای فشار روحی بر زندانی است تا او پس از آن خود را در جامعه، فردی نابکار و نفرین‌شده پندارد. این زندان، یکی از جهنمی‌ترین زندان‌های روسیه است و در آن مثل حیوان وحشی با انسان رفتار می‌شود. چنین زندانی، تدابیر قرون وسطایی پوتین در برابر مخالفانش است، تدابیری که در قرن ۲۱ اجرا می‌شوند.

ناولنی نه به خاطر ارتکاب جرم و زیان به جامعه، بلکه از آن جهت زندانی است که خواب از چشمان پوتین ربوده است و تمام فعالیت‌های او را پیگیری و با فساد گستردۀ دولتی مبارزه می‌کند. از این‌رو او را در یکی از بدترین زندان‌های روسیه محبوس کرده است. ناولنی زندانی است، به این خاطر که نتوانستند با زهر بکشندش و وی پس از تهدیدهای مکرّر دولت پوتین، از آلمان به روسیه بازگشت. ناولنی بیش از 10 سال است که به افشای چهرۀ واقعی دولت پوتین و فساد آن به مردم روسیه می‌پردازد، البته که تاوان سنگینی برای این کار می‌پردازد. داستان جالبی از سفر کاری سازمان نظارت جامعۀ شهروندی در ۲۸ مارچ به زندان ناولنی تعریف شده است: رییس این سازمان در منطقۀ ولادیمرسکی، ویچسلاو کولیکاو نام دارد و صحبت جالبی کرد. او گفت ما از قراین فهمیدیم که وضعیت سلامتی ناولنی بد است. آن‌ها بعد از بازدید از زندان، با ناولنی دیدار کردند و ناولنی از این گروه حامی حقوق زندانیان خواسته است به او کمک کنند تا داروی آرام‌بخش – دیکلوفناک – و داروی سرماخوردگی دریافت کند. اما درخواست‌های دیگری او را بیان نکرد.

ناولنی بعد از آن در زندان دچار افسردگی و دردی سختی در پشتش می‌گردد. یک پای او تماما از کار مانده است، وی این خبر را از طریق حامیان خود همگانی کرده و تمام مشکلات خود را با سازمان نظارت جامعه شریک کرده است. ناولنی همچنین گفته است که این سازمان نتایج تحقیقات خود را در اختیار او قرار نمی‌دهند. ناولنی اعضای این سازمان را به دروغ‌گویی و وابستگی به دولت متهم کرده و ابراز داشته است که آن‌ها از مشکلات من آگاهی دارند و چاره‌‌یی برای آن نیندیشیده‌اند. سازمان نظارت بر روند اجرای قانون، ناولنی را به صحنه‌سازی متهم کرده است و می‌گوید ناولنی بیمار نیست و خود را به بیماری زده است. در گزارش خبری دربارۀ فعالیت این افراد چنین آمده است: این سازمان در ولایت ولادیمرسکی ۱۹ عضو دارد که تمام‌شان یا در دولت نفوذ دارند و یا خدمات امنیتی فدرالی روسیه آ‌ن‌ها را انتخاب کرده‌اند.

چند نمونه از اعضای این گروه را معرفی می‌کنم تا ستم، بی‌رحمی ‌شان را برملا سازم. در سال ۲۰۱۸، یکی از اعضاء این سازمان به نام سیرگی یژنین که بعد از بریدن زبان یکی از زندانیان با یک شبکه محلی مصاحبه کرد، چنین گفت: «من فقط با آن زندانی صحبت کردم، او خود زبانش را گزیده است. اما مدوشویلی هنگام وقوع این حادثه در دست‌شویی بوده است و از دید دوربین‌های امنیتی به دور مانده است.» سیرگی یژنین در ادامه افزود: «نمی‌دانم چرا او این کار را کرده است، ما با او حرف زدیم اما او نمی‌تواند با ما حرف بزند. ما از او برسیدیم آیا خودت این کار را کردی؟ و او پاسخ داد، آری. او درخواستی از ما نداشت و همه چیز خوب است.» اما نزدیکان این زندان می‌گویند که او چندین سال است دندان‌های پیشی خود را از دست داده است و بنابراین نمی‌تواند زبان خود را بگزد.

این فقط نمونه‌‌یی از اعضای این سازمان است، سازمانی که وظیفۀ نظارت بر اجرای قانون در روسیه را بر عهده دارد، عجب عدالتی! در سال ۲۰۰۸ قانونی در پارلمان روسیه تصویب شد، قانونی که طبق آن باید اعضای این سازمان از فعالان حقوق بشر و جامعۀ مدنی انتخاب شوند، اما بعد از وقایع کریمه و آغاز درگیری بین روسیه و اوکراین، این گروه را تنها افرادی تشکیل دادند که در دستگاه‌های دولتی روسیه کار کرده‌اند. همچنین، فعالان مدنی و حامیان حقوق بشر را از آن لیست که هر سه سال یک بار انتخاب می‌شود، خارج کرده‌اند. مقامات امنیتی روسیه مانند سازمان فدرالی امنیتی و کمیتۀ تفتیش و دیگر مقامات دولتی روسیه، فعالیت این سازمان را مانع فعالیت خود می‌دانند و تمامی اشخاص آزاداندیش و دور از قدرت را از این نهاد کنار زده‌اند، نهادی که طبق قوانین روسیه بر اجرای جزای زندانیان و حمایت حقوقی از آن‌ها نظارت می‌کند.

خلاصه تمام تلاش‌های پوتین و خدمات فدرالی روسیه برای کشتن ناولنی، ناکام مانده است و اکنون فرصتی طلایی در دست دارند تا از یکی از سرسخت‌ترین مخالفان ولادیمر ولادیمراویچ پوتین خلاص شوند و چه جایی بهتر از زندان؟ زندان مکانی است پر از مجرم، دیوانه و جاسوس دولتی، و نه تنها در آن کسی به کسی رحم نمی‌کند، بلکه از سوی ادارۀ زندان تشویق هم می‌شود تا به ناولنی ضرر و زیان رسانند و او را آزار و اذیت جسمی و روانی برسانند و بر وی فشار وارد کنند تا دست از سر ولادیمر پوتین بردارد و در مقابلش سر تعظیم فرود آرد.