وضعیت بحرانی شرق اکراین

روسیه در چند روز اخیر هزاران تانک و آلات جنگی خود را در مرز اوکراین مستقر کرده و به ارتش خود فرمان آماده‌باش جنگی داده است. این کار نشان از برنامۀ روسیه برای آغاز تنش و جنگی تمام‌عیار با بزرگترین همسایۀ خود دارد. روسیه به هواداران خود که بخشی از خاک اوکراین را در شرق این کشور در دست دارند، چراغ سبز نشان داده است تا با آغاز درگیری با ارتش اوکراین، بهانۀ حمایت از روس‌زبان‌ها را به دست روسیه دهد، نقشه‌ای که روسیه از آن در الحاق کریمه استفاده کرد.

اما امریکا می‌گوید که پوتین می‌خواهد بایدن را بسنجد و ببیند عکس‌العمل او در برابر عمل‌کردش چیست. این وضعیت از ۲۶ مارچ بدین سو بحرانی شد، وقتی نیروهای وابسته به روسیه چهار سرباز اوکراین را در منطقۀ شومای این کشور کشتند و چندین نفر دیگر را مجروح کردند. کیِف، روسیه و هوادارانش را به آغاز درگیری متهم کرد و وعده داد که تمامی خاک این کشور را از متحدان روسیه پاک خواهد کرد. اما نیروهای شورشی منطقۀ دانباس این ادعا را رد کردند و گفتند سربازان اوکراین در نتیجۀ برخورد با مین کشته شدند.

امریکا هفتۀ گذشته از اوکراین حمایت همه‌جانبه کرد و جو بایدن رییس‌جمهور امریکا با زلینسکی رییس‌جمهور اوکراین گفتگو کرد و اظهار کرد در صورت دخالت روسیه، امریکا آمادۀ کمک نظامی به اوکراین است. پس از بایدن، وزیر خارجه، وزیر دفاع و مشاور امنیت ملی امریکا به طور جداگانه با همتایان اوکراینی خود گفتگو و آمادگی امریکا را برای کمک نظامی به اوکراین بیان کردند.

طبق گزارش‌های به دست‌آمده، ناظران سازمان امنیت و همکاری اورپا در چند هفتۀ اخیر تغییرات جدی در روند درگیری را مشاهده کرده‌اند و از رسیدن سلاح‌های سنگین به دست شورشیان خبر دادند. فرماندهی ارتش اوکراین ابراز داشت که روسیه نیروهای خود را در قسمت جنوب شرقی مرز اوکراین مستقر نموده؛ روسیه لشکر ۲۸ ارتشش را در این منطقه  فعال کرده و در حالت آماده‌باش جنگی قرار داده است. اما وزارت دفاع روسیه ارسال نیروی‌های خود به مرز اوکراین را یک تمرین نظامی می‌داند.

امریکایی‌ها فکر می‌کردند که نیروهای روسیه بعد از تمرینی که هفتۀ گذشته به اتمام رسید، نیروهای خود را از مرز اوکراین برمی‌گردانند، اما برعکس، نیروهای روسیه در مرز اوکراین مستقر شدند و طبق گزارش‌ها، تعداد این نیروها به چهار هزار سرباز و هزاران تانک و ماشین‌های زرهی می‌رسد. فیلم‌هایی از این نیروها منتشر شده‌ است که نشان می‌دهد روسیه عزم جدی برای آغاز عملیات گستردۀ نظامی دارد و ارسال نیروها به مرز اوکراین، یک تمرین نیست.

منبعی در ارتش امریکا به رسانه‌ها گفته است ارقامی که وزارت دفاع روسیه دربارۀ تمرین نظامی داده است، با آنچه از حضور گستردۀ نیروهای روسیه می‌بینیم، مطابقت ندارد. به گفتۀ او آن‌ها در پی آغاز عملیات نظامی هستند. وزیر دفاع اوکراین هم گفت که امریکا به ما تعهد داده است که در صورت دخالت روسیه، در کنار ما می‌ایستد. دمیتری پیسکاو یک مقام بلندپایۀ روسیه در مصاحبه‌‌یی ابراز داشت که روسیه در خاک خود هر وقت بخواهد، نیروهای خود را به مناطقی که لازم است ارسال می‌نماید و این کار برنامه‌ای مربوط به وزارت دفاع روسیه است.

برخی تحلیل‌ها بر این است که با تشدید تحریم علیه روسیه و بدشدن شرایطش در خاورمیانه بخصوص سوریه که امریکا برنامۀ درازمدت نه جنگ و نه صلح را در آن دنبال می‌کند، مشکلات زیادی برای پوتین در داخل روسیه به وجود آورده است. پوتین می‌خواهد با شروع تنش در اوکراین از فشار بر نیروهای خود در سوریه بکاهد و از امریکا و اروپا  در مورد سوریه امتیازگیری کند. احتمال درگیری در مرزهای اکراین بسیار زیاد است.