ازدموکراسی نوپای کشور و آغاز نظام نو و قوانین تازه، نزدیک به دو دهه می‌گذرد اما؛ این روند در طی مسیر خود باچالش‌ها و اما اگرهای بسیاری مواجه بوده است. یکی از شاخصه‌های اساسی نظام های دمکراتیک و مردم سالار وجود و فعالیت رسانه‌های آزاد است . تجربۀ افغانستان در این بیست سال اما در این خصوص چه بوده است و رسانه‌ها در ایجاد جامعۀ باز چه نقشی داشته اند؟
از زمان براندازی نظام طالبان، رسانه‌ها در افغانستان رشد چشم‌گیری داشته اند، این رشد اما گاه به شدت کمی بوده، در روند بهبود کیفی خود نیز نوسان‌های زیادی را تجربه کرده است. هم قوانین تاز ه‌یی که پس از طالبان در افغانستان نافذ شد از جمله قانون اساسی نو کشور و هم تازه بودن امکانات فنی رسانه‌یی زمینه‌ساز رشد قابل ملاحظۀ رسانه‌های متنوع در افغانستان بود. تا قبل از روی کار آمدن نظام پسا بن تنها رسانه‌های نوشتاری و صوتی و تصویری افغانستان مربوط به حکومت بودند ولی با تغییر وضعیت ما شاهد موجی از راه اندازی رسانه‌های خصوصی بودیم. اکنون که بیست سال زمان ازاین تجارب می‌گذرد وضعیت رسانه‌ها به چه منوالی است؟ تهدیداتی که اخیرا جامعه فعال رسانه‌یی با آن روبروست ، بخشی از معضل است.
حمله بر خبرنگاران و نفوذ سیاست‌مداران بر شماری از رسانه‌ها، این بخش رو به توسعه را با چالش های جدی روبرو کرده است و برای تحقق آزادی بیان و دموکراسی در کشور رسانه‌ها همواره قربانی داده اند. در برنامۀ « هفت خوان جمهوری» رادیو نوروز در رابطه به موضوع « بررسی سیر فعالیت رسانه‌ها در بیست سال دموکراسی » با مجیب خلوت‌گر ریس دفتر نی یا نهاد حامی رسانه‌ها و مجیب مهرداد مدیر مسوول روزنامه هشت صبح گفتگوی داشتیم.
آقای خلوت گر می گوید که طی این بیست سال وتا اکنون ما شاهد از دست دادن پنجاه رسانۀ شنیداری بودیم اما با این هم نهاد نی یا حمایت از رسانه‌ها در تلاش هم‌کاری با رسانه‌هاست و یک سلسله برنامه‌های برای آنان در آینده و حال دارد. او می افزاید که براساس گزارش های دفتر نی از سال ۱۳۹۳ تا حال، ما شاهد بسته شدن پنجاه رادیو هفت تلویزیون، 9 پایگاه خبری و بسته شدن ۲۲۰ تا ۲۳۰ رسانۀ چاپی می باشیم . آقای خلوت گر همچنان می‌گوید که در کنار این که ما حدودا سه صد رسانه را از دست دادیم ، شاهد رسانه‌هایی هم هستیم که تازه تاسیس شده اند مثلا دوهفته پیش ما شاهد آغاز به کار یک تلویوزن محلی و خصوصی در‌ولایت ارزگان بودیم.
به نظر او از نظر قوانین افغانستان زمینه‌ها برای فعالیت رسانه‌ها و در مجموع آزادی بیان شرایط بهتر از بسیاری از کشور ها از جمله کشور های منطقه و دیگر کشورهایی است که بعضا آزادی بیان در آن جا با چالش‌هایی مواجه است. مجیب مهرداد مدیر مسوول روزنامۀ هشت صبح نیز می‌گوید رسانه‌های افغانستان در بیست سال اخیر افزایش چشم‌گیری هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی داشته است. با وجودی که اخیرا منابع مالی، امنیتی محدود شده اند و این روند تاثیرات منفی بر مجموع رسانه‌ها گذاشته اما نکتۀ قابل توجه، این است که رسانه‌ها در طول این مدت جا افتادند و رسانه‌هایی که باقی ماندند، در واقع تبدیل شدند به منابع مهم پخش و نشر اطلاعات برای مردم افغانستان که باعث تغییر سرنوشت آنان می‌شود.
آقای مهرداد می‌افزاید که باوجودی این که رابطۀ صمیمانه میان دولت و رسانه‌ها وجود ندارد ولی با آن هم گزارش‌های رسانه‌ها می‌تواند باعث تغییر سرنوشت شماری از قدرت‌مندهای حکومت افغانستان شود. با این حال تهدیدات امنیتی که مستقیما اهالی رسانه‌ها را هدف قرار داده است، قطع منابع مالی، عدم دسترسی به منابع خبری ودورنمای نا روشن آینده نظامی که براساس آن حقوق شهروندی واز جمله آزادی رسانه‌ها تامین شود، از دلایلی است که رسانه‌های نوپای افغانستان را با چالش میان ماندن و رفتن روبرو کرده است.
