جدال واعظ و والی هرات

«مامورین ملکی ، نظامی و اردو وپولیس وکسانی که باقلم ، پول و فکر خود خادم و حامی این نظام اند، برای شان می‌گویم که حمایت از این نظام گناه کبیره است. سرباز، پولیس و هرکسی که از این نظام حمایت می‌کند، در تمام این جنایات شریک است. علمایی که از این نظام حمایت می‌کنند، در ردیف یهود ونصارا قرار دارند. این دلیل {قانع کننده} نیست که سربازی بگوید ما از گرسنگی و فقر به این نظام خدمت می‌کنیم، با فقر بمیر و در کنار ظالم نباش.»

این‌ها بخشی ازسخنان مجیب‌الرحمان انصاری خطیب مسجد جامع گاذرگاه هرات است که این بار نیز خبر ساز بود و در فضای مجازی با واکنش‌های گسترده مواجه شد، این واکنش‌ها فراتر از هرات بود و اقشار متنوعی از شهروندان عادی تا کارمندان دولت و چهره‌های مشهور در سراسر افغانستان و بیرون از آن، دراین زمینه واکنش داشتند. بیشتر کاربران فضای مجازی با نشر عکس‌هایی از سربازان به این گفته‌ها واکنش نشان دادند و شمار زیادی از کارمندان دولتی نیز با سلایق مختلف اعتراض خود را به گناه کبیره دانستن وظیفۀ شان ابراز کردند.

سخنان این عالم دین دو زمینه را در بر می‌گرفت؛ رد نظام و به نوعی تشویق به فروپاشی آن و گناه کبیره دانستن کار کارمندان سطوح مختلف دولت و از آن فراتر هم‌ردیف قراردادن علمایی که در رده‌های مختلف این نظام قرار دارند، به تعبیر او با « یهود و نصارا». دراین سخنان عموم کارمندان نظام و عام علمایی که شامل شورای علمای سراسری کشور، علما، خطبا و واعظانی که درچهار چوب وزارت ارشاد، حج و اوقاف درچهارچوب این دولت قرار دارند، هم‌ردیف با یهود و نصارا دانسته شده و «جایگاه شان جهنم» می‌باشد.

محمدرفیع نادری رییس انجمن وکلای مدافع به رادیو نوروز گفته است که چنین سخنانی مظهر تشویش اذعان عامه بوده و در مغایرت با قوانین کشور قرار دارد. سید وحید قتالی والی هرات اما در واکنش به سخنان مولوی مجیب‌الرحمان انصاری به رادیو نوروز گفت: « پا از گلیم خود بیشتر دراز نکن، احساسات مردم را جریحه‌دار مکن، خواهش بیگانه را سر ما نیار، ما را دوباره به جنگ‌ها سوق مده، ما از مردم ایران، پاکستان و سعودی الحمدالله مسلمان‌تر هستیم. کسی بر علیه فرزند ما فتوا داده ‌نمی‌تواند. یهود کسیت؟ کسی که داعش تربیه می‌کند. یهود کسی است که سبب شده ما سرمایه های خود را به کشورهای دیگر ببریم.»

البته این نخستین باری نیست که از این منبر و یا منابر مشابه دیگر، سخنانی از این دست شنیده می‌شود. مولانا مجیب الرحمان انصاری از سال‌ها بدین‌سو خطابت یکی از منابر مهم هرات را برعهده دارد. او درجوار آرم‌گاه پیرهرات خواجه عبدالله انصاری مجموعه‌یی از زمینه‌های فرهنگی را رهبری می‌کند که بخش مهم آن وعظ او درنمازهای جمعه است که باحضور نماز‌گزاران بسیاری انجام می‌شود. مصلای بزرگ درحال ساخت، رادیو، مجموعه‌های فرهنگی و مدرسه و یتیم‌خانه بخش‌هایی از این مجموعه در گاذرگاه، محلۀ تاریخی هرات در ناحیۀ هشتم این شهر است.

ایجاد کمیتۀ امر به معروف از سوی او در جریان سال گذشته خبر ساز بود. به دلیل قرار داشتن دامنه‌های کوه، منطقۀ تفریحی تخت‌صفر، مجموعۀ تاریخی گاذرگاه، میدان‌های ورزشی این منطقه همواره محل حضور و تفریح خانواده‌ها وجوانان بوده است. اما به دنبال ایجاد کمیتۀ امر به معروف، افرادی نسبت به نوع پوشش و یا همراه بودن زن و مرد و مواردی از این دست با مردم برخورد کرده اند. برخی از شهروندان این نوع برخورد را درتضاد با هنجار عمومی جامعه و در مغایرت با قوانین و کارکرد دولت می‌دانند.

شاید درسلسله سخنرانی‌های آقای انصاری این آخرین حمله و البته شدیدترین آن به دولت و علمای دینی بوده است. واکنش دولت دراین خصوص تا اکنون به سخنان والی هرات بر می‌گردد که در آن ضمن نکوهش سخنان مولانا انصاری، در مقابل سخنان نسبتا تندی را خطاب به او گفت. از طیف علمایی که درچهار چوب دولت وظیفه دارند، رییس ارشاد و حج و اوقاف در گفتگویی با رادیو نوروز در پاسخ به سخنان آقای انصاری گفت: « موضوعات دینی را نباید ساده بگیریم و به جای خداوند تصمیم بگیریم و به جای خدا نظر بدهیم.»