روزنامههای چاپ پنج شنبه ایران با موضوعات مختلف در باره افغانستان مطلب منتشر کرده است. روزنامه جمهوری با تیتر «طالبان و شیرازههای فکری خشونتگرا» روزنامه شرق با عنوان «پژوهشگران ایرانی نگران وقایع اخیر افغانستان» و کیهان با سرخط «طالبان: روابط خوبی با جمهوری اسلامی دارد».
به باور مقاله نویس روزنامه جمهوری اسلامی، طالبان جنبشی است متشکل از نیروهای عمدا قبایل جنوب افغانستان که از لحاظ فکری خارج از مرزهای این کشور تغذیه میشود. تفکر مذهبی-سیاسی کنونی طالبان ریشه در اندیشههای اسلامی شناخته شده در داخل جامعه افغانستان ندارد. تفکر رایج در جامعه افغانستان تفکر اخوانی، لیبرالی و اصلاحی از نوع خردگرایانه آن است و افراطیگری طالبانی، صرفا در مناطق روستایی در حد انسجام نیافته است.
مقاله نویس در ادامه مینویسد که مهمترین اصل در اندیشه سیاسی طالبان، احیای اصل خلافت در نظام سیاسی اسلام است که شرافت نسبی و قومی رُکن اساسی اسلامی شدن جامعه دانسته است. در تئوری امارت آن طوریکه طالبان آنرا میخواهد، مردم و احزاب جایگاهی ندارد، تمام اختیارات به شخص خلیفه منتقل میشود.
مقاله نویس در آخر نگاشته است، مخالفت با مفاسد فرهنگ و تمدن غربی در کُل یکی از شعارهای اساسی تمام گروههای اسلامی است؛ اما آنچه افراطگرایان از نوع طالبان را در این زمینه از بقیه گروههای اسلامی جدا میسازد، نفی مطلق مدنیت و مدرنیته به وسیله آنهاست.
روزنامه شرق، نگرانی پژوهشگران این کشور از وضعیت افغانستان را بازتاب داده است، در این بیانیه که با بیش از هزار امضا همراه با اسامی امضاکنندگان آمده است، قدرت گرفتن و برآمدن مجدد طالبانی که خود نیز برآمــده از دهه ها فقر و ضعف آمــوزش و نابرابری و فســاد و به حاشیه رفتن فرهنگ و اندیشــه در لایههای مختلف جامعه نجیب افغانســتان اســت، باقی مانده بذرهای امید این جامعه را نیز نابود می کند.
در این بیانیه نوشته است «در کمال حیرت و تأســف، نه فقط مجامع بین المللی و دولت ها که حتی روشــنفکران، دانشگاهیان، فعالان حقوق بشر، رهبران مذهبی و هنرمندان منطقه و جهان هم در برابر این فجایع پی در پی اغلب سکوت کردهاند؛ گویی مسئله افغانســتان برای هیچ کدام از آنان مسئله ای قابل توجه نیســت».
سرمقاله نویس روزنامه کیهان به نقل از طالبان نوشته است، طالبان با ایران روابط خوب دارد و همانند جمهوری اسلامی اسرائیل را به عنوان نظام و حکومت به رسمیت نمیشناسد». این روزنامه، نگاه طالبان در مورد زنان افغانستان را نیز انعکاس داده است «زنانها اجازه فعالیت خواهند داشت به شرطی که در تضاد با شریعت اسلام نباشد و حجاب اسلامی داشته باشند».